فضیلت حکمت در اخلاق فلسفی اسلامی
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
- نویسنده کرمرضا سروری کنشتی
- استاد راهنما حسین اترک سحر کاوندی
- سال انتشار 1393
چکیده
فضیلت حکمت یکی از فضائل چهارگانه اصلی در اخلاق فلسفی اسلامی است. حکمت فضیلت قوه عاقله انسان است و بر اساس تقسیم قوه عاقله، به عقل نظری و عملی، به حکمت نظری و حکمت عملی تقسیم می شود. در آثار همه فیلسوفان اسلامی سعادت انسان صراحتاً با کمال قوه نظری و عملی، ارتباط پیدا می کند. ارسطو سعادتمند را کسی می داند که فعالیتش مطابق بهترین فضیلت باشد. فلاسفه، عقل را به عنوان یکی از قوای نفس ناطقه انسانی، و وجه تمایز انسان از دیگر موجودات، و آن را دارای دو جزء عقل نظری و عملی می دانند. اما دربیان چیستی این دو عقل، و نیز تبیین حکمت و انقسام آن به حکمت نظری و عملی، در میان آنان اختلاف نظر وجود دارد. با تأمل در گفتار ایشان طیف وسیعی از رویکردهای متعدد، در باره عقل نظری و عملی و نیز حکمت نظری و عملی، قابل استنباط است. برخی از حکمای اسلامی گرچه در تعریف حکمت نظری اتفاق نظر دارند و آن را علم به حقایق اشیاء آنگونه که هست تعریف نموده اند ولی در اینکه اعتدال در قوه عقل نظری شرط فضیلت است یا نیست، اختلاف نظر دارند. برخی اعتدال را در حکمت نظری فضیلت شمرده اند و برخی افراط در آن را . اما حکمای اسلامی در تعریف عقل عملی و حکمت عملی اختلاف نظر دارند. دست کم دو معنا برای عقل عملی و وظیفه آن بیان شده است. برخی عقل عملی را قوه ادراک حسن و قبح، و حق و باطل در عقاید تعریف نموده اند و بر اساس آن عقل عملی را از جنس علم و دانش عملی تعریف نموده اند و برخی عقل عملی را قوه عملی و تدبیری که دو قوه شهوی و غضبی را تدبیر و اداره می کند، تعریف کرده اند در نتیجه حکمت عملی نه از جنس علم و دانش ، بلکه از جنس خلق و فعل دانسته اند.
منابع مشابه
سیاستگذاری اقتصادی از منظر اخلاق فضیلت؛ درسهایی برای اقتصاد اسلامی
سیاستگذاری اقتصادی اساساً بر نوعی رویکرد اخلاقی مبتنی است که هدف و جهت آن سیاست را تعیین میکند. در اقتصاد متعارف رویکرد «فایدهگرایی»، بنیان اخلاقی سیاستها را شکل میدهد. در فلسفه اخلاق، فایدهگرایی، رقیبان دیگری از جمله «فضیلتگرایی» دارد که ابتنای سیاستها بر آنها، نتایج متفاوتی را به دنبال دارد. در این مقاله، فضیلتگرایی بهعنوان بدیلی برای فایدهگرایی در سیاستگذاری اقتصادی بررسی و به این...
متن کاملاخلاق فضیلت؛ منظری قرآنی
اخلاق فضیلت یکی از نظریههای اخلاقی است که اهتمام ویژهای بر شخصیت فاعل و ویژگیها آن دارد. در مقابل اخلاق فضیلت، نظریههای عملمحور (وظیفهنگر و غایتنگر) قرار دارند. شناخت دیدگاه قرآن، به عنوان مهمترین منبع اعتقادی و عملی دین اسلام، در میان نظریههای اخلاق هنجاری ضروری به نظر میرسد. از همینرو، در این پژوهش میکوشیم ضمن تبیین دقیقِ اخلاق فضیلت و ویژگیهای آن، به سراغ آیات قرآنی...
متن کاملاخلاق در شبکههای اجتماعی دیجیتال: دفاع از اخلاق فضیلت
شبکههای اجتماعی جدید[1] (SNS) دنیای نو و متفاوتی از ارتباطات و تعاملات بشری را برای ما خلق کردهاند. فیس بوک، تویتر، لینکداین، وایبر، تلگرام، واتس آپ و سایر اعضای پرشمار این خانواده در حال رشد با سرعت زیاد در حال تبدیل شدن به یکی از زیرساختهای فناورانه اصلی و بعضاً اجتناب ناپذیر در زندگی و فعالیت اجتماعی ما هستند. در کنار بهره بردن از کاربردهای فراوان و تسهیلاتی که این فناوری برای ما فراهم آور...
متن کاملرهیافتی به اخلاق فضیلت در دینکرد ششم
اخلاق ایران باستان همواره یکی از جذابترین مباحث مطالعات ایرانشناسان را تشکیل داده است. به دلیل اهمیت دین در دورۀ ساسانیان، اخلاق ایرانی نیز برجستگی بسیاری پیدا کرد و آثار اخلاقی بسیاری تدوین شد. از مطالب اخلاقی رایج در این دوره میتوان به سنت اندرز و اندرزگویی اشاره داشت. اندرزنامهها از سنخ اخلاق عملی در حوزۀ ایران باستان هستند که با ویژگیهای خاصی، سعی دارند تا مخاطبان خود را اخلاقی بار بیا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه زنجان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023